Cypr – niezbędnik

cyprCypr należy do jednej z największych wysp na Morzu Śródziemnym. Jej obszar całkowity to 9251 km 2. Od 1974 roku wyspa podzielona została na dwie części – północna należąca do Turcji i południową należąca do Grecji. Stan ten trwa do dnia dzisiejszego. Granicę między zwaśnionymi stronami przekraczać mogą tylko turyści odwiedzający grecką część wyspy. Na terenie wyspy leżą dwa pasma górskie – Troodos i Kyrenia. Między górami rozciąga się dolina Mesarii, na której to położona jest stolica wyspy – Nikozja.

Waluta

Na wyspie obowiązuje funt cypryjski, który dzieli się na 100 centów. Jest waluta niewymienialną co oznacza, że można ją kupić i sprzedać tylko na terenie Cypru. 1 funt cypryjski to około 2 USD. Wiele restauracji, sklepów a także hoteli honoruje karty kredytowe i czeki podróżne. Banki pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:15 do 12:30. Kantory wymiany walut czynne są w wszystkich większych miastach. Wymiany można dokonać także w recepcjach hotelowych. Należy pamiętać, że przy wymianie pobierana jest prowizja w wysokości 1%.

Energia elektryczna

Napięcie wynosi 240 V, co powoduje, że urządzenia przywiezione z Polski niestety nie będą działały. W użyciu są wtyczki brytyjskie z 3 bolcami. Jeśli nie zabierzemy z Polski specjalnego adaptora to na miejscu w hotelach jest możliwość kupienia go lub wypożyczenia.

Pogoda

Wyspa należy do najgorętszych i najbardziej suchych w basenie Morza Śródziemnego. Mówi się często potocznie, że z 12 miesięcy w roku 11 miesięcy jest słonecznych. Wybierając się na Cypr już w maju możemy liczyć na temperatury powyżej 25 stopni. Od czerwca do sierpnia upały sięgają nawet 40 stopni. Z kąpieli morskich korzystać można od maja aż do października. Opadów jest raczej niewiele. W okolicach gór jest znacznie chłodniej i wybierając się na górskie wycieczki należy pamiętać o zabraniu cieplejszej odzieży.

Warto zobaczyć

Nikozja – jest stolica Cypru od X wieku. Jest ona podzielona politycznie i historycznie. Przez środek miasta przebiega tzw. „Zielona linia” dzieląca miasto na część grecką i turecką. Różnica między tymi częściami jest dość widoczna. Inny jest język i wiara. Na północy panuje większy spokój i cisza. Południe to głównie dzielnice mieszkaniowe i centra handlowe. Historycznie Nikozja jest podzielona na stare i nowe miasto. Stare miasto było kiedyś otoczone przez mur wzniesiony przez Wenecjan. Do chwili obecnej pozostały z niego tylko niewielkie fragmenty. Można w tej część zobaczyć liczne warsztaty stolarskie, drukarnie. Nowe miasto rozciąga się na południe.

  • Muzeum Cypru – można podziwiać tu najciekawsze znaleziska ze wszystkich stanowisk archeologicznych na wyspie. Są tu m.in.: naczynia z epoki brązu, ceramika grecka z okresu klasycznego, rzeźby z czasów rzymskich.
  • Muzeum Bizantyjskie – warto zobaczyć ze względu na znajdująca się tam największą na Cyprze kolekcję ikon od VIII do XIX w.
    Muzeum Miejskie Leventis – znajdziemy tutaj unikatową ekspozycję przedstawiającą życie codzienne mieszkańców Nikozji na przełomie stuleci.
  • Mury Weneckie – warto je zobaczyć, gdyż są najbardziej charakterystycznym elementem zabudowy w starej część miasta. Zbudowano je w 1567 roku.
  • Meczet Arab Ahmeda Paszy – budowla ta mieści się już po tureckiej części Cypru. Aby się tam znaleźć należy na granicy okazać paszport i powrócić z niej na grecką stronę przed 17:30. Meczet ten został zbudowany prawdopodobnie na początku XVII w dla uczczenia pamięci zdobywcy Cypru – Araba Ahmeda Paszy. Na dziedzińcu podziwiać możemy liczne grobowce i fontannę.
  • Meczet Salima (Katedra Św. Zofii) – uchodziła ona za najokazalszą świątynię chrześcijańską na Bliskim Wschodzie. Budowę rozpoczęto w 1208 roku a zakończono sto lat później. W swojej historii przeszła ona liczne napady rabunkowe jak również trzęsienie ziemi.

Egkomi – również po stronie tureckiej. Są to ruiny miasta z epoki późnego brązu. Najstarsze wykopaliska pochodzą z XVII w p.n.e. legenda mówi, że niegdyś znajdowała się tutaj stolica Cypru. Początkowo miasto rozwijało się dzięki handlowi. Z czasem rozwinęła się tutaj produkcja waz. Na skutek trzęsienia ziemi w XII w p.n.e. i pożaru z miasta pozostały tylko ruiny. W XIX w odkryto w Egkomi grobowce ze złotem, kością słoniową oraz z ceramiką. Do najcenniejszych znalezisk należy figurka z brązu przedstawiająca Rogatego Boga z XII w p.n.e.

Salamis – najważniejsze i jednocześnie najciekawsze stanowisko archeologiczne na Cyprze. Znajdziemy tutaj nekropole z grobami, starożytne miasto, świątynię Zeusa, wczesnochrześcijańską bazylikę i starożytny port, gimnazjum, łaźnie oraz amfiteatr. Dla tych, którzy z zapartym tchem podziwiali Knossos tutaj też będą mile zaskoczeni.
Aja Napa – to prawdziwy raj dla turystów. Jeszcze do niedawna była to mała i spokojna wioska rybacka. Obecnie, dzięki wspaniałemu położeniu a przede wszystkim najpiękniejszym na wyspie piaszczystym plażom wioska zmieniła się w tętniący życiem kurort turystyczny.

Hala Sultan Tekke – sanktuarium, do którego co roku ściągają rzesze muzułmańskich pielgrzymów. Jest to czwarte co do ważności święte miejsce muzułmanów, po Mekce, Medynie i Al.-Aksa. Legenda głosi, ze są tu pochowana ciotka proroka Mahometa.
Larnaka – prężnie rozwijający się ośrodek turystyczny i ekonomiczny, powstały na miejscu starożytnego miasta Kition. Założone zostało prawdopodobnie w XIII w p.n.e. Do dziś można podziwiać pozostałości po dawnym mieście. W Larnace od 1975 roku znajduje się także port lotniczy, który obsługuje napływających tu chętnie turystów z różnych stron świata.

Panaja Angeloktistos – kościół wzniesiony na ruinach bazyliki z V wieku. Główną jego atrakcją jest najpiękniejsza mozaika na Cyprze przedstawiająca stojącą na podnóżku Marię Dziewicę z Dzieciątkiem w ramionach, otoczoną przez anioły. U jej boku stoją archaniołowie Gabriel i Michał.

Limassol – jest to drugie co do wielkości miasto na wyspie, gdzie nieustannie odbywają się festiwale np. Festiwal Kwiatów, Międzynarodowy Festiwal Kultury i Festiwal Wina. Miasto tętni życiem od rana do późnych godzin nocnych, mnóstwo tu hoteli, restauracji, sklepów. Plaże nie należą do najbardziej okazałych oprócz Plazy Lady’s Mile. Będąc w Limassolu warto zajrzeć do Muzeum Sztuki Ludowej , w którym to podziwiać można bogata kolekcję cypryjskiej sztuki ludowej z XIX i XX w. Dla zmęczonych słońcem polecam Park Miejski, gdzie wśród palm, kwiatów i fontann można nabrać siły na dalsze zwiedzanie.

Kurion – to drugie po Salamis stanowisko archeologiczne na wyspie. Trwające już od dłuższego czasu prace wykopaliskowe pozwalają zobaczyć jak wyglądało to miasto przed wiekami. Znajdziemy tu amfiteatr, bazylikę z V wieku, akwedukt, dom Gladiatorów, dom Achillesa oraz stadion w kształcie litery U.

Lefkara – to niewielka górska wioska, do której warto wstąpić, aby zaopatrzyć się w wykonane przez kobiety tradycyjne koronki. Legenda głosi, że był tu nawet Leonardo do Vinci, który zachwycony koronkami zamówił ich większą partię i obdarował nią katedrę w Mediolanie.

Pafos – słynie ze starego portu otoczonego licznymi restauracjami i kawiarniami oraz mozaik posadzkowych odkrytych w 1962 roku. Warto zajrzeć także do Zamku Bizantyjskiego, wzniesionego w VII wieku dla obrony miasta przed najazdami arabskimi. Do dziś zachowały się spiralne schody, fragmenty wież i lochów oraz 40 kolumn. Można też odwiedzić grobowce królewskie pochodzące z III wieku p.n.e. Komnaty grobowe w liczbie około 100 ozdobione są doryckimi kolumnami.

Petra Tu Romiu – to mityczne miejsce narodzin Afrodyty przyciągające rzesze turystów. Legenda głosi, że kto opłynie skały bogini przy nowiu księżyca 10 razy odmłodzi się o 10 lat. Może warto spróbować???

Akamas – to najbardziej wysunięty na zachód skrawek Cypru, nie skażony turystyką, porośnięty lasami, w których to żyją dzikie zwierzęta. To tutaj na odludnych plażach samice żółwi zielonych składają jaja. Tuż obok znajdują się łaźnie Afrodyty, w których to bogini piękności miała zwyczaj się kapać. Jest to także wymarzone miejsce dla miłośników sportów wodnych.

Góry Troodos – najwyższy ich szczyt liczy sobie 1952 m n.p.m. Zajmują ponad 1/3 powierzchni Cypru. Znacznie mniej jest tutaj turystów, którzy wolą wypoczywać w nadmorskich kurortach. To doskonałe miejsce, dla tych którzy pragną poznać codzienne życie cypryjczyków i zakosztować trochę ciszy i spokoju. Góry są również doskonałym punktem wypadowym na wszelkiego rodzaju wędrówki. Znaleźć tutaj można wiele kościołów i klasztorów, w których do dziś żyją mnisi. Wiele biur podróży organizuje specjalne jeep safari w góry Troodos, które dostarcza turystom wiele wrażeń.

Auto

Do wynajęcia samochodu na Cyprze potrzebne jest prawo jazdy ważne co najmniej od roku i ukończone 21 lat. Wypożyczalnie znajdują się niemal na każdym kroku. Przy wynajmowaniu należy dokładnie sprawdzić stan samochodu i ubezpieczenie. Ceny wynajmu są nieco wyższe niż w Europie. Drogi są dobrze oznakowane i dobrej jakości. Na Cyprze obowiązuje ruch lewostronny, co może być nieco kłopotliwe dla turystów z Europy. Znaki drogowe opisane są po grecku i po angielsku, co nie powinno stwarzać problemów przy poruszaniu się. Istnieje możliwość wypożyczenia samochodu w jednym miejscu i pozostawienie go w innym.

Dla dzieci

Największą atrakcją dla dzieci będzie z pewnością zabawa na plaży. Pamiętać należy, że niektóre kurorty mają dość wąską i ciemną plażę, dlatego warto zabrać ze sobą dodatkowe ręczniki na których nasze pociechy będą mogły siedzieć. Przy plaży, w większych miejscowościach można wypożyczyć rowery wodne, którymi można wypłynąć na niezapomnianą przejażdżkę, oczywiście pod opieką dorosłej osoby. Na Cyprze jest kilka lunaparków (Nikozja) oraz terrarium (Limassol) do których na pewno warto zabrać dzieci.

Wieczorem

Podobnie jak na wielu innych wyspach Morza Śródziemnego, tak również i na Cyprze życie nocne w sezonie nie zamiera. Puby, dyskoteki, restauracje czynne są do ostatniego klienta. Dla miłośników teatru i sztuki polecam letnie przedstawienia w rzymskim amfiteatrze w Kurion. W mieście tych jest również wiele kasyn. W nocnych klubach można czasami potańczyć przy dźwiękach tradycyjnego Greka Zorby.

Sport

Na Cyprze każdy miłośnik aktywnego spędzania czasu znajdzie coś dla siebie. Można tu ponurkować (sprzęt można wypożyczyć w hotelu lub w ośrodku sportów wodnych) pożeglować (szczególnie w Larnace, Limassolu, ) pochodzić po górach Troodos (szlaki są dobrze oznakowane, przyjeżdżając na jesień lub na początku wiosny warto zabrać cieplejsze okrycie przy górskich wspinaczkach) pograć w golfa ( Nikozja, Limassol, Pafos, Famagusta). Miłośnicy białego szaleństwa powinni wybrać się na Cypr między styczniem a marcem i skorzystać z tras przygotowanych zarówno dla początkujących jaki i zaawansowanych.

Smakołyki

Kuchnia cypryjska podobna jest bardzo do greckiej i dlatego możemy w niej znaleźć m.in.: suwlaki – mięso z rożna podawane z plackami pszennymi, mussake – mielona jagnięcia luba baranina z ziemniakami podawana z sosem beszamelowym), dolmades – faszerowane liście winogron, obowiązkowo sałatka wiejska – czyli inaczej grecka z pomidorów, ogórków, sera feta i oliwek. Do obiadu warto spróbować wina Commandoria, Keo Hock lub White Lady. Po posiłku, na deser polecam skosztować baklawe czyli słodkie ciasto z cynamomen i orzechami. Uprzedzam: jest bardzo słodkie. Na wyspie restauracji i tawern jest dużo, także każdy znajdzie tu coś dla siebie.

Przydatne w podróży

Ambasada RP

11 Acharnon Str. 2027 Strovolos 1511 Nicosia, P.O. BOX 21648; Cyprus tel. (0-0357 22) 753 784, 753 517, 753 648 fax. (0-0357 22) 753 784 e-mail: polamb@cytanet.com.cy
Wydział Konsularny
e-mail: poland@logos.cy.net

Konsulat RP w Limassol

Konsul Honorowy: Loukis Papaphilippou (grecki, angielski) 42 Ayias Fylaxeos Str. 3rd floor, Limassol, Nicosia, Cyprus tel. (0-035 72)534 34 48 fax. (0-035 72) 535 91 08 1010 Nikozja: P.O.Box 22313, C.Pantelides Av., 3rd floor tel. (0-0357) 267 57 18, 267 41 41; fax (0-0357) 267 33 88 e-mail: lawcy@cytanet.com.cy