Work and Travel

wakacjeJeśli jest się studentem można zwiedzać Świat a przy okazji zarobić na ten wyjazd. Jednym z takich programów jest „Work and Travel USA”.
„APEX” to instytucja typu non- profit (niedochodowa), podporządkowana i kontrolowana przez Departament Stanu USA. Każda tego typu organizacja, współpracująca z rządem USA, musi spełniać odpowiednie wymagania i jest ciągle przez niego monitorowana. Nie ma więc mowy o organizacjach „niepewnych”.
To rząd amerykański przyznaje corocznie, organizacjom tego typu, limity tzw. „promes wizowych” (IAP- 66 – obecnie DS 2019), które są dokumentami, umożliwiającymi otrzymanie wizy J1, a tym samym podjęcie legalnej pracy na terenie Stanów Zjednoczonych. Wiza ta uprawnia do czterech miesięcy pracy (okres objęty datą ważności wizy) i jednego miesiąca (okres jednego miesiąca po wygaśnięciu wizy) podróżowania po USA. Warunkiem otrzymania dokumentu DS 2019 jest uprzednie zdobycie tzw. job confirmation, czyli dokumentu (wystawianego przez pracodawcę amerykańskiego) potwierdzającego zdobycie miejsca pracy w Stanach Zjednoczonych.
Na polskim rynku funkcjonuje około 20 firm oferujących programy Work & Travel, Internship, Academic Year czy AuPair.

W 80% przypadków firmy te korzystają z pracodawców zaproponowanych przez amerykańskie organizacje takie jak APEX. Można też szukać sobie pracodawcy na własną rękę (przez Internet lub korzystając z własnych kontaktów) i przedstawić informacje na jego temat firmie organizującej wyjazd. Korzystając zaś z oferty samej firmy nie można zapomnieć o zdobyciu wszelkich istotnych informacji o potencjalnym pracodawcy. Jeszcze przed podpisaniem umowy należy poprosić o dokładne dane przyszłego pracodawcy (adres, telefon, adres e-mail i adres strony www),dowiedzieć się jak wyglądała dotychczasowa współpraca z tym pracodawcą np. poprosić o kontakt z osobami, które wcześniej już wyjechały za pośrednictwem danej firmy i pracowały u danego pracodawcy amerykańskiego.

Umowa o pracę

Każdy z uczestników programu Work&Travel podpisuje umowę z pracodawcą amerykańskim. Jest to z reguły umowa na czas określony (najczęściej jest to czas odpowiadający okresowi ważności wizy J1).
Przykład:
Wiza J1 ważna od 06.05.2002 (amerykański system wpisywania daty: miesiąc/dzień/rok!) do 10.06.2002. Pozwala więc na podjęcie pracy od 06. czerwca i pracowanie do 06. października. Można oczywiście zjawić się u pracodawcy później, ale wypada go o tym poinformować np. mailem.

Procedury po przylocie

Termin przylotu np. 06.10.16 nie oznacza wcale rozpoczęcia pracy dzień później. Zarówno pracodawca jak i uczestnik potrzebują kilku dni na zorganizowanie się. Po pierwsze należy dodać czas na dotarcie do miejscowości docelowej z lotniska (informację o publicznych środkach transportu znajdziecie w naszych „LINKACH” ). Po drugie potrzebujemy również trochę czasu na zameldowanie się w hotelu czy apartamencie. Po dotarciu na miejsce należy skierować się do działu kadr pracodawcy – HR, czyli Human Resource. Uwaga! HR, jak normalne biura, otwarte są od poniedziałku do piątku najczęściej w godzinach: 09:00 am (rano) do 03:00 pm (popołudniu). Przyjeżdżając, więc w piątek popołudniu musimy czekać aż do poniedziałku. W HR zostaniemy dokładnie poinstruowani, gdzie powinniśmy się udać następnie.

Social Security Number i inne wymagania

Dla uczestników programu, którzy korzystają z niego po raz pierwszy, konieczne jest zdobycie tzw. SSN – czyli Social Security Number, bez którego nie można podjąć legalnej pracy w USA. Numer ten, wystawiany na podstawie dokumentu DS 2019, przyznawany jest każdemu tylko raz (jak nasz NIP). Udajemy się więc do najbliższego Social Security Office (wskazanego przez pracodawcę).Tam przedstawiamy nasze dokumenty i wypełniamy aplikacje. Należy zwrócić uwagę na to, żeby formularze aplikacyjne zostały wypełnione poprawnie (często robią to amerykańscy pracownicy urzędu, dla których język polski jest nie tylko niezrozumiały, ale tez niezwykle trudny). Błędny formularz może nam BARDZO skomplikować sytuację i uniemożliwić szybkie podjęcie pracy.

Na SSN, umieszczony na specjalnej karcie, czeka się ok. 14 dni. SSN Card jest tekturową kartą wielkości karty kredytowej. Otrzymamy ją za pośrednictwem poczty, tu proponujemy jako adres do korespondencji podać dane HR pracodawcy. Często jednak przed upływem 14 dni można telefonicznie pod bezpłatnym numerem 1-800-772-1213 dowiedzieć się jaki numer został nam przydzielony i na tej podstawie rozpocząć pracę.

Inne wymagania zależą od samego pracodawcy. Niekiedy przyszli pracownicy kierowani są na badanie- tzw. drug test. Badanie to sprawdza obecność substancji THC w organizmie. Jest ono bezpłatne i bezbolesne, ponieważ polega na pobraniu próbki włosów lub moczu. Więcej na ten temat pod tym adresem. Niektóre stanowiska, (zwłaszcza te, związane z obrotem pieniężnym) w niektórych firmach, wymagają zdobycia karty policyjnej (Police card), czyli zarejestrowania się na policji w danym mieście. Wyrobienie takiej karty w najbliższym komisariacie policji kosztuje ok.50$.

Stanowiska pracy
Jako legalnym pracownikom przysługują nam prawa i obowiązki wynikające z kodeksu pracy, obowiązującego w danym stanie. Minimalna stawka w stanach Zjednoczonych to ok. 5.5 $/1h. Taka kwota oferowana jest najczęściej na najmniej odpowiedzialnych stanowiskach takich jak sprzątanie, ale i na pozycjach najwyżej „tipowanych” (o najwyższych napiwkach) czyli kelner, barman itp. Pełny etat to 40 godzin tygodniowo. Nadgodziny (overtime), a także praca w dni świąteczne płatna jest 150-200% stawki podstawowej.
W zależności od pracodawcy wypłatę otrzymuje się raz na jeden bądź dwa tygodnie w formie tzw. paycheck’ u i dołączonego do niego payslip’a, na którym zamieszczone są takie informacje jak: ilość przepracowanych godzin, stawka podstawowa, nadgodziny, podatek itp.

Podatki

Uczestnicy programu Work&Travel nie płacą podatków na tych samych zasadach, co Amerykanie. Na miejscu (u pracodawcy) wypełnia się specjalny formularz „W 2”. Tam właśnie określone są zasady opodatkowania naszego dochodu. Zwolnienie z podatku zaznaczamy, wpisując „tax exempt” w odpowiedniej rubryce, ale tylko za zgodą pracodawcy. W przypadku, gdy pracodawca nie zgodzi się na tą opcję, nie załamujmy się, gdyż otrzymamy zwrot podatku (w formie czeku) po powrocie do kraju. Będzie to z pewnością miły zastrzyk gotówki. Do 15 kwietnia mamy czas na wypełnienie specjalnych dokumentów i wysłanie ich do Stanów Zjednoczonych.

Zakupy – taniej niż w Polsce!

Pomimo tego, że zarobki w Stanach Zjednoczonych są nieporównywalnie wyższe niż w Polsce, często te same artykuły można kupić tam po niższej cenie. Tak jest w przypadku markowych ubrań i sprzętu elektronicznego. Jeżeli chodzi o ubrania, to można kupić je po korzystnej cenie w sklepach typu „outlet” („Marshalls”, „Ross” itp.), w których sprzedaje się ostatnie sztuki dobrych marek lub po prostu skorzystać z jednej z promocji.
Sprzęt elektroniczny jest generalnie tańszy niż u nas w kraju. Dodatkowym plusem sklepów z tego sprzętem jest możliwość nie tylko „dotknięcia” go przed zakupem, a także zwrócenia zakupionego już sprzętu najczęściej w ciągu 21 dni od daty zakupu.
Korzystny jest również zakup towaru z tzw. open box’a. Jest to zwrócony, lecz nie uszkodzony i nie wadliwy produkt, sprzedawany po zacznie niższej cenie ze względu na naruszone opakowanie.

Transport  – wypożyczalnie samochodów

Ceny benzyny w Stanach Zjednoczonych są relatywnie niskie, dlatego też wycieczki samochodowe są godne polecenia.
Wypożyczalni samochodów jest w USA cała masa. Dysponują one bogatą ofertą, z której możemy wybrać to, co nam odpowiada.Do największych i najpopularniejszych nalezą Avis, Hertz, Budget, Dolar, Alamo, Advantage czy Enterprise. Aby wypożyczyć samochód musimy przedstawić prawo jazdy (niekoniecznie międzynarodowe) i kartę płatniczą ( raczej nie można wypożyczać samochodów za gotówkę). Najlepiej posługiwać się kartą kredytową. Jeżeli mamy tylko kartę debetowa, musi ona posiadać limit ok.300 $. Koszt wypożyczenia samochodu, wraz z obowiązkowym ubezpieczeniem waha się, w zależności od wielkości i marki auta między 50 a 200$ za dobę. Warto mieć w swoim gronie kierowcę powyżej 25 roku życia, można wtedy uzyskać upust.